Veiðigjöldum breytt í skatta?

• Það er erfitt að dæma um þetta frumvarp af þessum fréttaflutningi einum saman.
  *
• Þessi hækkun veiðigjalda eru í raun bara smá aurar miðað við þau verðmæti sem sem í húfi eru.
  *
• Fram hefur komið að virði makrílkvótans geti verið allt að 150-170 milljarðar króna.
  *
  
• Því eru miklir fjárhagslegir hagsmunir í húfi fyrir almenning og þær útgerðir sem veiða makríl

En í þessum hugmyndum eru gangi áherslur sem væntanlega eiga að breyta eðli þessara gjalda. En það má lesa má úr þessum orðum ráðherrans, en Sig­urður Ingi sagði í kvöld­frétt­um Rúv að veiðigjöld­in yrðu til næstu þriggja ára og myndu byggja á sömu lög­mál­um og á yf­ir­stand­andi ári. 

„Veiðigjöld­in í ár eru í raun og veru þau sömu og þau verða næstu þrjú, hvað aðferðafræðina varðar, og síðan er það háð af­komu hvers árs hvort þau hækki eða lækki eft­ir at­vik­um,“ sagði hann.

Ráðherrann er væntanlega að ræða um afkomu hverrar útgerðar fyrir sig en ekki afkomu makrílstofnsins.

Ef svo er að munu veiðigjöldin lækka hratt og örugglega á örfáum árum og um það mun aldrei nást sátt í þjóðfélaginu. 

Hér er greinilega verið að taka fyrsta skrefið í að koma til móts við þær kröfur útgerðarmanna að breyta veiðigjöldunum í skattagreiðslur.

Er þýðir að til framtíðar ef að yrði, að útgerðarmenn geta aukið kostnað sinn og þar með séð til þess að veiðigjöldin verða ekki að neinu. 

Þar með geta útgerðirnar skuldsett sig á ný og gert að engu þær tekjur sem eðlilegt er að þjóðin fái fyrir þessa þjóðareign sína. 

M.ö.o. það verður almenningur  sem kemur til með að greiða afborganir og vexti af nýjum fjárfestingum í sjávarútvegi með hækkuðum sköttum.  

Veiðigjöld hækka um rúman milljarð

Athugasemdir

[Elmar (IP-tala skráð) 31.3.2015 kl. 01:03]

Fyrir það fyrsta verða engar skatt-tekjur til af óveiddum fiski.  Hann veiðir sig ekki sjálfur, vinnur sig ekki sjálfur og flytur sig ekki sjálfur á markað og selur sig ekki sjálfur.

Verðmætið er því fólgið í honum þegar hann er endanlega kominn í hendur á neytanda og búið að greiða fyrir.  Þú kýst að taka þá tölu og heimfæra á fiskinn í sjónum.  Það er bara ekki sami fiskurinn.  Þú átt eftir að gjaldfæra alla milliliðina.

Þannig að þegar þú skrifar "Þessi hækkun veiðigjalda eru í raun bara smáaurar miðað við þau verðmæti sem í húfi eru" þá hefurðu bara mjög rangt fyrir þér.  Veiðigjald gæti tekið alla framlegðina sem verður til út úr ákveðnum fisktegundum.  Hér er smá gáta: verðmæti fisks er 100 krónur, en það kostaði 90 krónur að veiða hann, borga laun, flutninga, vinnslu, markaðssetningu og sölu.  Ríkið ákveður svo að setja 10 krónu veiðigjald á fiskinn, hvað er mikið eftir handa þeim sem veiddi fiskinn.   Svarið er: ekki neitt.

Þegar ákveðið er að ríkið rukki 10 krónur á hvert kíló af makríl, óháð öllu öðru, þá getur það bara kollvarpað öllu dæminu. Smá bakslag í sölu á makríl, t.d. ef Rússar settu á innflutningsbann og greiða ekki útistandandi skuldir... þá er grundvöllurinn horfinn og enginn veiðir makríl og þar með verða engin verðmæti til. 

Það sem þetta veiðigjald gerir er að drepa minni útgerðir því þær hafa ekki hagræðinguna eða fjölbreytnina til að standa það af sér eins og stærri útgerðir. En þér finnst að gjaldið eigi bara að vera hærra... já bara þannig að það sé ekki króna eftir í útgerðinni.  Svo sakarðu útgerðarmenn í öðru orðinu um að eyðileggja byggðir landsins með því að draga saman vinnslur og selja kvótann stærri útgerðum.  Já, þetta er frábært hjá þér alveg, þú skilur þetta greinilega betur en þeir sem vinna við þetta.

Afskaplega finnst mér það aumt þegar verið er að gera útgerðarmönnum upp græðgi og dylgja um vafasama rekstrarhætti.. eins og þeir leggi ekkert til samfélagsins.  Þessi geiri hefur skapað íslendingum stærstan hluta af þeirra gjaldeyri í áratugi og hafa náð góðum árangri í gæðum og sölumálum.  Spurðu sjálfan þig að því hvar þú fékkst gjaldeyrinn til að kaupa þér bíl, það er nokkuð víst að bílframleiðandinn tók ekki við íslenskum krónum og ekki skapaðir þú gjaldeyrinn sjálfur.

[Óskar, 31.3.2015 kl. 01:52]

"Hér er smá gáta: verðmæti fisks er 100 krónur, en það kostaði 90 krónur að veiða hann, borga laun, flutninga, vinnslu, markaðssetningu og sölu.  Ríkið ákveður svo að setja 10 krónu veiðigjald á fiskinn, hvað er mikið eftir handa þeim sem veiddi fiskinn.   Svarið er: ekki neitt."

Í guðanna bænum útgerðarmenn og hundar þeirra reynið ekki að bera svona andskotans kjaftæði á borð fyrir okkur.  Útgerðin hagnaðist um 32 milljarða í fyrra.  Mest af þessum hagnaði fer í arðgreiðslur til nokkurra fjölskyldna í stað þess að renna til þjóðarinnar sem þó á auðlindina amk. að nafninu til.  Grandi verðlaunaði sína starfsmenn með því að bjóða þeim uppá íspinna!  Öryggismál í fiskvinnslu eru í molum vegna þett að fyrirtækin tíma ekki eð hafa þau í lagi. 

Þetta væl í grein sem mokar inn peningum og skilar sáralitlu til þjóðarinnar aftur er óþolandi.  Svo senda þessir skíthælar sjómennina á fyllirí niðrá Austurvöll til að mótmæla fyrir sig þegar stjórnvöld sleikja rassgatið á þeim ekki nógu vel.

[Elmar (IP-tala skráð) 31.3.2015 kl. 05:43]

Það er greinilegt að þú ert einfeldningur Óskar ef þú heldur að peningarnir verði bara til af sjálfum sér.  Einhversstaðar þurfa skattpeningarnir að koma frá svo þú getir unnið í skattgreiddu innivinnunni þinni.  Hagnaður fer í fjárfestingar og afborganir skulda.  Þó þú ímyndir þér að hagnaður sé = sukk og svínarí, þá er það ekki raunin.  Þú ert greinilega of mikið einn með þínum hugsunum.  Hverjir eiga svo að reka þessi fyrirtæki aðrir en einhverjir sem eiga fjölskyldur?  Nema ef vera skyldi að ríkið ætti að reka þetta, það yrði (og var) skelfilegt.  ...nema kannski þú viljir að ESB eigi þetta bara því mér sýnist þú hafa mikinn áhuga á inngöngu þangað.  Þar með færu fiskimiðin okkar "úr landi".  Þú hefur þá ekki kynnt þér hvernig þau mál eru í ESB eða þér er alveg sama.  Ef þér er alveg sama þá skilurðu ekki hvar verðmæti og gjaldeyrir verður til í hagkerfinu.  Horfðu nú út um gluggann á bílinn þinn og spurðu sjálfan þig að því "hvar í fjandanum fékk ég japönsk yen til að kaupa þessa toyotu druslu sem ég á".  Þegar þú finnur svarið skaltu slá þig utanundir fyrir að vera svona mikill jólasveinn og bóka tíma í hagfræði 101.

Varðandi íspinna söguna frá HB-Granda er það alveg makalaust hvað menn eru tilbúnir að gera mönnum upp illar hvatir. Ég er nokkuð viss verkstjórinn sem gaf fólkinu ís hélt að hann hafi verið að gera góða hluti og þetta sé ekki yfirlýst stefna hjá fyrirtækinu að umbuna vel unnin störf með íspinna.  Hverjum hefði dottið í hug að íspinni væri svona skelfileg móðgun.  Þegar frá líður þessu upphlaupi, myndbandi og fjölmiðlaumfjöllun verður þessi íspinnasaga mjög kjánaleg fyrir þá sem héldu henni á lofti.  Ég er líka nokkuð viss um að bónusar sem fyrirtækið borgar starfsfólki sínu fyrir vel unnin störf rata aldrei í fjölmiðla.  Ef einhver dugandi fjölmiðlamaður hefði farið í þessa frétt fengjum við aðra sýn á svona hluti, ekki áróður biturrar konu og tækifærismennsku verkalýðsforingja.

[Kristbjörn Árnason, 31.3.2015 kl. 08:47]

Takk fyrir umsögn þína Elmar, en fiskurinn í sjónum er eign þjóðarinnar og eðlilegt er að þjóðin njóti arðs af þessari eign sinni. Um það er tekist á og þar virðast hagsmunir ekki ganga alveg í sömu átt, hjá þjóðinni og hjá útgerðarmönnum því miður. 

Það er út af fyrir sig margþætt verðmæti í fiskinum þótt ekki sé hann veiddur og fluttur til útlanda og hefur nánast alltaf verið. Fiskurinn er auðvitað matur og var hluti af fæðu landsmanna frá upphafi. En það skiptir auðvitað þjóðina máli að þessi auðævi hennar nýtist henni.

Það er enginn að biðja einstaklinga um að gerast útgerðarmenn til sækja fisk út á fiskimiðin íslensku, útgerðarmenn eru ekki að fórna sér og sínum fyrir þjóðina. Þeir eru ekki að taka áhættu fyrir þjóðina.

Útgerðarmenn krefjast þess að einhver eignarréttur þeirra sé virtur í hvívetna, því ætti að vera auðvelt fyrir þá að skilja það, að þjóðin vill að þeirra eignaréttur sé virtur. Þ.e.a.s. að þeir aðilar sem sem vilja veiða fisk úr auðlindinni greiði fyrir það eðlilegt gjald, óháð því hvernig hverjum og einum gengur útgerðin. Það gjald verður að vera sanngjarnt fyrir báða aðila.

Uppruni minn er úr litlu sjávarplássi og mínir forfeður allir sjómenn ásamt bróður mínum sem var lengi á sjó en ég aðeins í örstuttan tíma en hef starfað við fiskvinnslu eins og flestir jafnaldrar mínir. Ég er ekkert að ásaka útgerðarmenn um einhverjar misgjörðir.

Ég er bara að benda á þessar staðreyndir um að veiðigjöld eiga að vera veiðigjöld en ekki skattur. Síðan eiga auðvitað allir landsmenn að greiða skatta með sama hætti. Því miður greiðir útgerðin nánasst sáralitla skatta og það sama má segja um útgerðarmenn.

Kveðja  

[Elmar (IP-tala skráð) 31.3.2015 kl. 12:27]

Sæll Kristbjörn,
ég er ekki ósammála að greiddur sé hóflegt gjald fyrir aðgang að auðlindum landsins.  

En fólk hefur eitthvað til síns máls þegar ríkið setur svo upp vanhugsaða krónutölu í skatt á þorskígildi. Gjaldið er of hátt þegar útgerðir standa ekki undir því og fara á hausinn, menn selja útgerðina inn í stærri félög eða hætta að sækja ákveðnar fisktegundir þar sem ríkið skattleggur tegundina út úr arðbærni - það tapa allir á því.  Auk þess má benda á það að meðan ríkið sligar útgerðir á íslandi, keppa íslenskar útgerðir á mörkuðum við ríkisstyrktan sjávarútveg norðmanna og skattlausan sjávarútveg annarra ríkja.  Íslendingar skaffa 0,5% af sjávarfangi heimsins og erum bara peð á móti öðrum.  ...svo má alveg halda því til haga að ríki og sveitarfélög seldu þessa "kvótaeign" á sínum tíma frá sér á sínum tíma.

Ég hef ekki séð menn vera að krefjast eignarréttar, er þetta ekki einhver gömul tilfinning hjá þér sem blossar upp.  Hér er auðlindinni stýrt á sjálfbæran hátt og fer hún stækkandi ár frá ári, ef rétt er að málum staðið. Menn sem fjárfesta í skipum og vinnslum þurfa að sjá mörg ár fram í tímann til að geta yfir höfuð fengið lán til fjárfestinga í þessari grein.  Ef þú takmarkar þann tíma um of sem menn hafa tryggan aðgang að auðlindinni, þá ertu aftur að vega að minni útgerðum sem hafa ekki bolmagn í að fjárfesta í betri skipum eða hagræðingu.  ...Menn nota alltaf stærstu útgerðina sem einhverja grýlu og samnefnara um alla útgerð á íslandi, en átta sig ekki á því að þar er hagræðingin mest og eðlilega mesta framlegðin.  Svo hatast vinstri menn við þessa stóru útgerð, því þeir mega ekki sjá tölur um hagnað eða arðgreiðslur... svo reyna þeir að höggva á hælana á þessari stóru útgerð með skattlagningu... en drepa niður minni útgerðir um landið um leið og auka þar með samþjöppun í greininni og fækka vinnslum um landið.

Ég skil ekki hvaðan þú færð að útgerðir borgi sára litla skatta?  Á árunum 2003-2005 greiddi sjávarútvegur meira í tekju og eignaskatta til ríkisins en allur iðnaður (mínus fiskvinnsla) og veiðigjaldið tvöfaldar það svo.  Ég myndi halda að þetta væri meira en aðrar greinar leggja til.

[Kristbjörn Árnason, 31.3.2015 kl. 13:02]

Elmar, það eru margar ástæður fyrir því að útgerðir beri sig ekki. Það er nákvæmlega ekkert jafnaðarmerki milli útgerða. Sumum gengur vel á meðan öðrum gengur illa. Það er ekkert svart hvítt í þessum efnum.

Varðandi skattana er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að fyrirtæki greiða aðeins 20% af nettó tekjum sínum í tekjuskatt, rétt eins og aðrar greinar. Þeir sem eiga útgerðirnar eru í raun að greiða svipaða skatta í fjármagnstekjuskatt.

Launamenn eru að greiða um 35% af brúttólaunum sem eru u.þ.b. 150% hærri skattar. + öll tryggingagjöldin og nær 15% í lífeyrissjóði.

En ég skil vel vanda smáútgerðarinnar og vil bara benda á þá staðreynd að almenningur styður þá útgerð heilshugar. Er þá sama hvar þeir búa.

Varðandi stórútgerðina er bara eitt atriði sem fer í illa í fólk. Menn spyrja sig einfaldlega. Hverjir eiga þá útgerð? Það er þannig komið fyrir mörgum útgerðum á Íslandi að erlendir aðilar eiga allt að 50% í stórum útgerðum auk þess að útgerðirnar skulda þessum aðilum stór fé. Þá eru jafnvel samningar við þessa erlendu aðila að útgerðin landi afla hjá þessum aðilum sem kaupa þá aflann á fremur lágu verði.

Því miður, erlendir aðilar eru inni á gafli í landhelginni